İşletmelerde Beceri Eğitimi
Meslek liselerinin diğer liseler göre en önemli farklarından biri de öğrencilerin 11. ve 12. sınıflarda staj yapmalarıdır. Meslek liselerindeki bu farklılık meslek liselerinin en önemli özelliklerinden biridir. Meslek bölümü öğrencileri son sınıflara geldiklerinde okudukları alan ile ilgili olarak piyasa ortamında haftanın belli günleri, belirli saatlerde çalışmaktadırlar. Öğrenciler hem okula gelerek bölüm derslerini görmekte hem de staja giderek alanlarıyla ilgili çalışmalar yapmaktadırlar.
Öğrencilerin yaptığı staja beceri eğitimi uygulaması denilmektedir. Staj yapan öğrenciler belli bir ders saati kadar stajını başarıyla gerçekleştirmek zorundalar. Beceri eğitimi de bir ders gibi değerlendirilir ve öğrenciler yaptıkları beceri eğitimniden değerlendirme olurlar. Aynı zamanda okuldaki gibi beceri eğitiminde devam-devamsızlıkları takip edilir.
Öğrenciler okudukları alan ile ilgili staj yapmak zorundadırlar. Bir başka alanda kesinlikle staj yapma imkanları yoktur. Önemli olan mesleğini uygulayarak öğrenmesidir. Bu da ancak kendi alanı ile ilgili bir iş yerinde staj yapmaktan geçer.
STAJIN ÖNEMİ:
Meslek lisesi öğrencileri için staj yapmak son derece faydalı bir öğretimdir. Öğrenciler daha lisedeyken iş koşullarını görmekte, iş hayatına hazırlanmakta ve en önemlisi öğrendikleri bilgileri iş ortamında uygulayarak becerilerini daha fazla geliştirmektedirler. Staja giden öğrenciler iş hayatına diğer yaşıtlarındaki arkadaşlarından bir adım önde başlamaktadırlar. Meslek bölümü öğrencileri hem okula giderek eğitimine devam etmektedir hem de çalışarak kendilerine maddi bir destek sağlamaktadırlar.
Öğrencilerin yaptıkları beceri eğitimden aldığı notlar karne ve diploma notlarını da etkilemektedirler. Öğrenciler çalışmalarından dolayı devamlı beceri eğitiminden tüksek notlar almakta ve bu da not ortalamalarını yükseltmektedir.
Meslek bölümü öğrencileri gördükleri eğitimleri mutlaka uygulamak zorudadırlar. Çünkü bu eğitimler uygulamaya dayandığı için uygulanmadan öğrenilmesi mümkün olmamaktadır. Mesela yiyecek içicek hizmetleri alanında okuyan bir öğrenci derslerde ne kadar eğitim alsa da uygulamalı olarak yemek ve benzeri uygulamaları yapmadan mesleğini iyi bir şekilde öğrenemez. Bu öğrenci ne kadar çok uygulama yaparsa mesleğinde okadar çok başarılı olur.
Bu nedenlerle staj yapmanın yani beceri eğitimini önemi son derece önemlidir ve mutlaka uygulanması gereklidir.
BECERİ EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ:
MADDE 46- (1) İşletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler, beceri eğitiminin değerlendirilmesi amacıyla ders yılının son haftasında beceri sınavına alınırlar. Öğrenciler bu süre içerisinde izinli sayılır. Bu sınav, dersin özelliğine göre komisyonca alınacak karar doğrultusunda uygulamalı ve/veya yazılı olarak yapılır.
(2) Öğretim programlarında birden fazla uygulamalı ders bulunan alanlarda, işletmede eğitimi yapılan her ders için beceri sınavı, sınav komisyonunun kararına göre birlikte veya ayrı ayrı yapılabilir. Birlikte yapılan sınavların değerlendirmesi ayrı yapılır.
(3) Sektörün özelliği, çalışma ve kapasite durumuyla kurum ve iklim şartları da dikkate alınarak yılın belli zamanlarında faal olan ve beceri eğitimi süresi, ders yılı süresini aşan meslek alanlarındaki beceri sınavı, beceri eğitiminin bitimini izleyen hafta içinde yapılır.
(4) Beceri sınavları, işletmenin usta öğreticileri veya eğitici personeli ile ilgili alanın alan/bölüm/atölye/laboratuvar şeflerinden birisi, alan öğretmenlerinin ve o meslek alanındaki/dalındaki işveren kuruluşunu temsil eden üyelerden oluşturulan komisyon tarafından yapılır.
(5) Beceri sınav puanı, iş dosyası ve sınav değerlendirilmesi sonucu takdir edilen puanların toplamıdır. Beceri sınavı 100 puan üzerinden değerlendirilir. Bunun yüzde 80'i sınav, yüzde 20'si de iş dosyasına takdir edilir.
(6) İşletmeye gönderilemeyen öğrenciler için okulda yüz yüze eğitimini aldıkları alan/dal derslerinden beceri sınavı yapılmaz.
MADDE 56- (1) Öğrencinin, ders yılı sonunda herhangi bir dersten başarılı sayılabilmesi için;
a)İki dönem puanının aritmetik ortalamasının en az 50 veya birinci dönem puanı ne olursa olsun ikinci dönem puanının en az 70,
b)İşletmelerde beceri eğitimi gören öğrencilerin, beceri sınavı puanı en az 50 olmak kaydıyla birinci ve ikinci dönem puanları ile beceri sınav puanının aritmetik ortalamasının en az 50 veya beceri sınav puanının 70 olması gerekir.
Sorumlu olarak sınıf geçme ve sorumluluğun kalkması
(3) Yılsonu beceri sınavında başarısız olan öğrencilerin bu derslere ait sorumluluk sınavları, iş dosyası dikkate alınmaksızın yazılı ve/veya uygulamalı sınav şeklinde yapılır.
Sınıf Geçme
Dönem puanı
d) İşletmelerde beceri eğitiminde dönem puanı, işletmedeki eğitim süresince öğretmen, usta öğretici veya eğitici personel tarafından temrin, proje, iş, deney ve hizmet değerlendirmesinden verilen puanlar, varsa telafi eğitimi süresince okulda temrin, proje, iş ve hizmetlerden aldıkları puanlar ve alanıyla ilgili yarışmalarda alınan ve işletmeye bildirilen puanların aritmetik ortalamasıdır.
YIL SONU BECERİ NOTUNUN HESAPLANMASI:
Örnek:
İşletmelerden aldığı 1. dönem Notu : 80
İşletmelerden aldığı 2. dönem Notu : 70
İki Dönem Notunun Ortalaması : (80 + 70) / 2 = 75
Staj Dosyası Notu : 80 (%20`si = 16)
Beceri Sınavı Puanı : 70 (%80`i = 56)
Beceri Notu : 16 + 56 = 72
Beceri Uygulaması Dersinin Yıl Sonu Notu = (75+72) / 2 = 73,5
*Beceri notunun en az geçer yani 50 olması gerekir.
*Birinci ve ikinci dönem puanları ile beceri sınav puanının aritmetik ortalamasının en az 50 veya beceri sınav puanının 70 olması gerekir.
Bu takdirde öğrenci başarılı olmuş sayılır.
